Villa Vlietweg, Leiden

Op een driehoekige kavel, waar de historische Vlietweg wijkt van de Vliet, is een compacte woning gerealiseerd. De woning is vooral ontworpen vanuit de beleving van de Vliet. Het basisplan van de woning bestaat uit ruw gemetselde wanden die in en om elkaar grijpen. De grenzen tussen binnen en buiten zijn vervaagd, het water en het landschap zijn een onderdeel van de woning geworden. Je wordt ontvangen in een klein buitenhof met monumentale bomen. Het venster in de tuinmuur geeft een eerste glimp op het water. De tuinmuur volgend, betreed je de hoge entreehal van de woning. Drie treden geven toegang tot de hoger gelegen woonkamer. De woonkamer heeft een panoramisch uitzicht over het water en ligt beschut naar de weg. In de volledig geopende stand van de vouwpui loopt de vloer van de woonkamer door naar buiten en wordt deze verlengd tot aan de Vliet. Tussen de woonkamer en keuken bevindt zich de trap naar de verdieping. Deze heeft uitkragende treden en een glazen balustrade. Eenmaal boven is er in drie richtingen uitzicht over het water en de met mos-sedum begroeide platte daken.

Dit project is genomineerd voor de Leidse architectuurprijs en de Reynaers projectprijs.

Status gerealiseerd 2012
Architecten Gerrit-Jan van Rijswijk
Medewerkers Tijmen Versluis, Thomas Gillet
Opdrachtgever(s) particulier
Gerelateerd

Middelsee is het uitbreidingsplan aan de zuidwestzijde van Leeuwarden, naar een stedenbouwkundig ontwerp van West 8. De Friese waterstad geldt als inspiratiebron. In opdracht van de kleinste woningbouwvereniging van Nederland hebben wij een plan gemaakt voor woningen rond twee groene hoven. Een kleinschalige gemeenschap met veel ruimte voor ontmoetingen, en een stoere waterkant met het appartementengebouw als blikvanger. 

Met eenvoudige middelen wordt verschil gecreëerd, waardoor nooit meer dan 2 woningen hetzelfde zijn. De basis is steeds gelijk: een compacte plattegrond, lichtgevoegd rood metselwerk en kloeke witte kozijnen. Verschil maken we met een dakkapel of gemetselde dakopbouw, een dakranddetail, een verbijzondering rond de entree. Het huidige woningbezit van opdrachtgever in de binnenstad van Leeuwarden was tevens een inspiratiebron. Een karakteristieke volksbuurt met veel groen. In ons plan ontmoeten bewoners elkaar rond de privé stoepjes en tuinen met lage hagen, evenals de brede galerijen langs de houten gevel van het appartementengebouw. De gemeenschappelijke fietsenbergingen en deelauto’s dragen eveneens bij aan het gevoel van saamhorigheid.
 

Stedenbouwkundige en architectonische inpassing “Vomar locatie", hoek Abraham van Rooijenstraat en Maarten Kruytstraat te Noordwijk

Stedenbouwkundig waren de contouren en de hoogte van het bouwplan bepaald door de gemeente Noordwijk. Met het plan worden de Abraham van Rooijenstraat en Maarten Kruytstraat duidelijk gedefinieerd, aansluitend op de bestaande straatprofielen. Ook de Gasthuissteeg krijgt met dit bouwplan een duidelijke begrenzing. 

De hoofdmassa kent een tussenschaal tussen twee werelden die in de omgeving aanwezig zijn. Aan de ene kant is er de kleinschalige dorpsbebouwing van de Hoofdstraat en aan de andere kant de grootschalige hotelbebouwing. De massa van het nieuw te bouwen bouwblok is 3 lagen hoog plus een kapverdieping. Het wordt geleed in een aantal volumes, waarmee de schaal van het bouwblok verzacht wordt. Door verschillende kleuren metselwerk en dakbeëindigingen worden deze volumes verzelfstandigd. Met een spel van ritme van balkons, ramen, banden, daklijsten en een groen-koperkleurig dak voegt het gebouw zich goed in de badplaatsarchitectuur van de omgeving. De massa aan de Gasthuissteeg is 2 lagen hoog en heeft een groene gevel. Aan de noordzijde van het plan wordt de bestaande brandgang dichtgezet en sluit de bebouwing direct op het naastliggend perceel.

Het plan is vooral duurzaam te noemen vanwege het driedubbel grondgebruik. Het bouwblok kent een ondergrondse parkeergarage, een winkellaag op de begane grond met daarboven 42 woningen en een parkeerdek.

De Abraham van Rooijenstraat is een belangrijke ontsluitingsweg. Vandaar dat vooral functies als de inrit van de ondergrondse parkeergarage, de inrit van het parkeerdek op de 1e laag voor de woningen, en de entree van de expeditie hier gemaakt zijn. De Maarten Kruytstraat wordt meer verkeersluw. Hier komen de winkelfuncties te liggen, die via twee duidelijke entrees op de hoeken worden ontsloten. Vanuit de Hoofdstraat en vanuit de Grent zijn deze entrees duidelijk zichtbaar.

Aan de noordzijde bevindt zich de entree van de woningen. Het bestaande laad- en loshof waar zich ook andere woningontsluitingen bevinden krijgt hiermee een kwaliteitsimpuls. De galerijgevel, niet of nauwelijks zichtbaar vanaf de openbare ruimte is als een verandawereld bedacht. Het is een lichte wereld van geschilderd hout.

De 173 "verandawoningen", zoals het project in het deelplan de Erven binnen ons bureau wordt genoemd, zijn eigentijds, maar hebben een uitstraling die vergelijkbaar is met woningen uit de jaren dertig. De veranda's aan de straatzijde verwijzen met een knipoog naar het verleden. Verhoudingen, detaillering en materiaalgebruik zorgen voor een harmonieus geheel. Ondanks het aantal, zijn de woningen telbaar en herkenbaar. De wisseling in ritme en gebruik van deuren, ramen, kolommen, dakkapellen en diverse dakvormen geven de woningblokken een aangename schaal. Het metselwerk met verschillende steenverbanden, stenen tuinmuren, uniforme dakpannen en een doorgaande (veranda/dak) lijst zorgen voor continuïteit en smeden de blokken tot één harmonieus geheel. De parkeerhoven aan de tuinzijde hebben een informeel en groen karakter. Dit is niet alleen het terrein voor de bewoners en bezoekers om de auto te parkeren, maar is tevens geliefd bij de kinderen als speelgebied. De meeste levendigheid vindt dan ook plaats aan de achterzijde van de woningen, aan de straat/verandazijde heerst een oase van rust.

 

fotografie: Roos Aldershoff ©

Tussen de Lucebertstraat en de Toussaintkade is het appartementengebouw de Verleyding verrezen. Het gebouw bestaat uit 112 huurappartementen voor werkende jongeren tussen de 18 en 35 jaar.  De woningen zijn geschikt voor 1- of 2-persoonshuishoudens en hebben een oppervlakte van circa 30 m2 (1-kamerappartement) en 45 m2 (2-kamerappartement).

Het project is ontwikkeld en gebouwd door respectievelijk ten Brinke Vastgoedontwikkeling en ten Brinke Bouw en is na realisatie in eigendom overgegaan naar SHWJ. Het ontwerp van de woningen is geheel afgestemd op de wensen en eisen van SHWJ.  

Het gebouw is 12 verdiepingen hoog en is een herkenningspunt in Leiden. Het terrein wordt begrensd door het spoor, een waterpartij en een klein park. Aan de parkzijde staat het gebouw op poten. Aan de onderdoorgang zijn de hoofdentree en lift gesitueerd. In combinatie met de corridorontsluiting is hierdoor een efficiёnte plattegrond ontstaan, met 10 woningen per laag.  De bovengelegen woningen hebben prachtig uitzicht over de stad. Door de grote raamopeningen kan hier optimaal van worden genoten. Op maaiveld hebben de woningen een eigen tuintje.  Via een brug kunnen de bewoners het water oversteken richting park. Parkeren vindt plaats op eigen terrein. De hoofdmassa is opgetrokken in een ritme van kaders van oranje baksteen. De grote kaders zorgen ervoor dat het gebouw minder massaal oogt en zich goed voegt in de buurt. De dakbeёindiging refereert aan de naastgelegen woningen, deze is afgewerkt met aluminium losagnes.