Samen met Bemog Projectontwikkeling heeft studio VVKH in 2017 een plan met duurzame woningen ontwikkeld voor de Kloplocatie, het sluitstuk van de woonwijk Kerk en Zanen in Alphen aan den Rijn.
De locatie ligt aan de rand van het Groene Hart, met prachtige zichtlijnen op de polders. Het project omvat 76 duurzame, gasloze woningen (nul op de meter), 20 waterwoningen, 16 geschakelde villa's, een nuts- en wijkvoorziening en een gebouwde parkeervoorziening. Met de woningen op deze locatie wordt de transformatie van polderlandschap naar de woonwijk Kerk en Zanen afgerond. De woningen passen qua architectuur naadloos binnen de groene omgeving.
De randbebouwing met de geschakelde waterwoningen en de twee appartementengebouwen vormt vanaf de N11 het eerste gezicht van Alphen aan den Rijn. Het groen van de polder wordt visueel doorgetrokken in de bebouwing door elk appartement een eigen (terras)tuin te geven. De geschakelde villa’s zijn gevarieerd gepositioneerd en aan de hand van koperwensen op maat gemaakt.
| Status | gerealiseerd 2021 |
| Architecten | Ronald Knappers, Thomas Gillet |
| Opdrachtgever(s) | Bemog Projectontwikkeling |
Op een idyllische locatie langs de Zijldijk maakte studio VVKH een ontwerp voor een houten vakantiewoning /atelier op de plek van een oude bedrijfsloods. De voormalige kwekerij in het polderlandschap langs de Zijl is door de nieuwe bewoners veranderd in een paradijselijk buiten met kippen, varkens, een schapenweide en zwemvijver. Het nieuwe gebouw is bedoeld om gasten te ontvangen die hier willen logeren, kamperen of geïnspireerd raken. Op de bestaande fundering van de loods is een houten casco neergezet in CLT (kruislaaghout). Met duurzame technieken en materialen wordt een moderne boerenschuur gerealiseerd die hier volkomen natuurlijk op zijn plek is.
Het gebouw bestaat uit een hoge atelierruimte aan de ene zijde en een vakantiewoning aan de beschutte tuinzijde, die met een vide achter een hoge glazen pui verbonden is met de polder. In het midden van het pand zitten de sanitaire voorzieningen voor alle bezoek. De ruime entree heeft een nis voor klompen en laarzen.
Werken met CLT bleek hier de ideale methode. Het gebouw kon snel en licht geconstrueerd worden, en de ruwbouw is gelijk de afbouw. De levendige tekening van het hout geeft de ruimte direct de gewenste sfeer. Bouwen met hout betekent bovendien het opslaan van CO2 in plaats van uitstoten. Met zonnepanelen en een warmtepomp is het gebouw geheel gasloos en energieneutraal. Vanaf 2022 is de locatie opengesteld via een online platform voor duurzame en natuurvriendelijke kampeerlocaties.
Ruim 300 gelijkvormige portieketageflats hebben plaats gemaakt voor 315 levensloopbestendige woningen, variërend van eengezinswoningen tot appartementen in een toren van 14 lagen. In het wooncomplex zijn verspreid over alle drie de woonblokken diverse zorg- en maatschappelijke voorzieningen opgenomen. Zo zijn er onder andere een fietsenwerkplaats en horeca bemand door werknemers met een verstandelijke beperking. Daarnaast zijn er zorgwoningen voor ouderen en verstandelijk en lichamelijk gehandicapten. De zorgwoningen worden door verschillende zorginstellingen aangeboden. Deze ondersteunen de bewoners en hebben tevens het beheer over de maatschappelijke voorzieningen.
Bewoners parkeren onder de binnentuinen van de gesloten bouwblokken in twee parkeergarages. Geluidwerende maatregelen in de woningen langs het spoor en de uitvalswegen beperken de overlast van verkeer. Richting de straat en het spoor zijn er met de toegepaste woningtypologieën alleen maar voorkanten.
Midden in de Vijfhoek, een pittoreske buurt in de binnenstad van Haarlem, ligt een groot pand dat in 1908 werd opgericht door de firma Waaning als fabriek voor Haarlemmer Olie. Inmiddels heeft het pand de status van gemeentelijk monument. Het deel aan de Doelstraat had een representatieve functie. In rijk geornamenteerde kantoorvertrekken werd het bezoek ontvangen dat overtuigd moest raken van de goede eigenschappen van deze wonderolie. Het achterste deel bestond uit magazijn en personeelsvertrekken, en grenst aan een binnenplaats met kokerij. Enkele dagen in het jaar werd hier het zwavelrijke goedje gebrouwen.
Sinds de jaren ’80 is het gebouw in gebruik als woonhuis. De scheiding tussen voor- en achterhuis is doorbroken, maar de sfeer van vroeger is nog goed te herkennen. De nieuwe eigenaar vroeg ons een plan te maken om het gehele pand klaar te maken voor een nieuwe eeuw: energiezuinig, comfortabel, en gericht op het plezier van het wonen, zowel aan de binnentuin als aan de straat. De garagedeuren die afgetimmerd waren vervangen we door royaal beglaasde vouwdeuren. Met vlasisolatie wordt het gebouw van binnen ingepakt. Beglazing wordt vervangen, het dak van buiten geïsoleerd. Warmtepompen en zonnepanelen voorzien in een duurzame energieopwekking. In nauw overleg met Erfgoed blijven karakteristieke elementen behouden. En beginnen de nieuwe bewoners weer een volgend hoofdstuk in de rijke geschiedenis van dit gebouw.
In nauwe samenwerking met restauratie-aannemer Burgy, EPOS advies en energieadviesburo Kroon werd een plan van aanpak opgesteld. Februari 2024 is de bouw gestart.
De 173 "verandawoningen", zoals het project in het deelplan de Erven binnen ons bureau wordt genoemd, zijn eigentijds, maar hebben een uitstraling die vergelijkbaar is met woningen uit de jaren dertig. De veranda's aan de straatzijde verwijzen met een knipoog naar het verleden. Verhoudingen, detaillering en materiaalgebruik zorgen voor een harmonieus geheel. Ondanks het aantal, zijn de woningen telbaar en herkenbaar. De wisseling in ritme en gebruik van deuren, ramen, kolommen, dakkapellen en diverse dakvormen geven de woningblokken een aangename schaal. Het metselwerk met verschillende steenverbanden, stenen tuinmuren, uniforme dakpannen en een doorgaande (veranda/dak) lijst zorgen voor continuïteit en smeden de blokken tot één harmonieus geheel. De parkeerhoven aan de tuinzijde hebben een informeel en groen karakter. Dit is niet alleen het terrein voor de bewoners en bezoekers om de auto te parkeren, maar is tevens geliefd bij de kinderen als speelgebied. De meeste levendigheid vindt dan ook plaats aan de achterzijde van de woningen, aan de straat/verandazijde heerst een oase van rust.
fotografie: Roos Aldershoff ©
