Nieuwbouw woningen in Kerk en Zanen, Alphen aan den Rijn

Samen met Bemog Projectontwikkeling heeft studio VVKH in 2017 een plan met duurzame woningen ontwikkeld voor de Kloplocatie, het sluitstuk van de woonwijk Kerk en Zanen in Alphen aan den Rijn.
De locatie ligt aan de rand van het Groene Hart, met prachtige zichtlijnen op de polders. Het project omvat 76 duurzame, gasloze woningen (nul op de meter), 20 waterwoningen, 16 geschakelde villa's, een nuts- en wijkvoorziening en een gebouwde parkeervoorziening. Met de woningen op deze locatie wordt de transformatie van polderlandschap naar de woonwijk Kerk en Zanen afgerond. De woningen passen qua architectuur naadloos binnen de groene omgeving.

De randbebouwing met de geschakelde waterwoningen en de twee appartementengebouwen vormt vanaf de N11 het eerste gezicht van Alphen aan den Rijn. Het groen van de polder wordt visueel doorgetrokken in de bebouwing door elk appartement een eigen (terras)tuin te geven. De geschakelde villa’s zijn gevarieerd gepositioneerd en aan de hand van koperwensen op maat gemaakt.

Status gerealiseerd 2021
Architecten Ronald Knappers, Thomas Gillet
Opdrachtgever(s) Bemog Projectontwikkeling
Gerelateerd

Sinds begin 2024 wordt er in de wijk Oostdorp in Wassenaar gebouwd. Oostdorp, in de volksmond “het rode dorp” heeft het karakter van een tuindorp. Er zijn 62 verouderde rijwoningen gesloopt, en daarvoor in de plaats worden 44 grondgebonden woningen en 57 appartementen teruggebouwd. Ruime en duurzame woningen die slim zijn ingepast in de bestaande stedenbouwkundige structuur.

Het originele stratenpatroon met gesloten bouwblokken blijft gehandhaafd. De grondgebonden woningen hebben soms een voortuintje, maar soms staan ze direct op de kavelgrens, net als in de oude situatie. Door een verspringing in de rooilijn is er ruimte gemaakt voor een middenzone met openbaar groen. De breedte van de woningen varieert: er zijn 480 cm en 540 cm brede woningen. Hierdoor kunnen kleinere en grotere gezinnen gehuisvest worden. In de uitwerking hebben we het originele silhouet van de blokken teruggebracht. De blokken bestaan uit een gemetselde begane grond met geknikte (rode) kappen met dakkapellen. De detaillering van de woningen is met typische “tuindorp elementen” zoals mooie metselwerkdetails met verspringingen en diepe negge’s van de kozijnen. Net als in de originele situatie zijn er een tweetal accenten in de korte blokken. Hier zijn de kappen gedraaid. Tussen de blokken worden weer gemetselde poortjes gemaakt.

In Wassenaar is grote behoefte aan betaalbare huisvesting voor jongeren en kleine huishoudens. Daarom wordt in het middengebied een gebouw voor die nieuwe doelgroep vormgegeven: een tweelaags carré-vormig appartementenblok met een geknikte kap met dakpannen, met twee- en drie- kamerwoningen. Qua typologie wijkt het nieuwe gebouw af van de bestaande situatie, maar het heeft rondom meer ruimte, en versterkt samen met de school en het driehoekige plantsoen de stedenbouwkundige structuur in de wijk. Het plantsoen wordt vergroot en vergroend door de overbodige parallelweg tussen plein en de bebouwing te schrappen. Hier bevindt zich de hoofdentree van de appartementen. De woningen op de begane grond hebben elk hun eigen entree aan de straat. Deze woningen hebben een eigen voortuin, omarmd door een brede haag op de erfscheiding. De woningen op de verdiepingen worden ontsloten door een galerij in het binnengebied. Centraal in de carré wordt een parkeervoorziening voor auto’s en fietsen gerealiseerd.

Stedenbouwkundige en architectonische inpassing “Vomar locatie", hoek Abraham van Rooijenstraat en Maarten Kruytstraat te Noordwijk

Stedenbouwkundig waren de contouren en de hoogte van het bouwplan bepaald door de gemeente Noordwijk. Met het plan worden de Abraham van Rooijenstraat en Maarten Kruytstraat duidelijk gedefinieerd, aansluitend op de bestaande straatprofielen. Ook de Gasthuissteeg krijgt met dit bouwplan een duidelijke begrenzing. 

De hoofdmassa kent een tussenschaal tussen twee werelden die in de omgeving aanwezig zijn. Aan de ene kant is er de kleinschalige dorpsbebouwing van de Hoofdstraat en aan de andere kant de grootschalige hotelbebouwing. De massa van het nieuw te bouwen bouwblok is 3 lagen hoog plus een kapverdieping. Het wordt geleed in een aantal volumes, waarmee de schaal van het bouwblok verzacht wordt. Door verschillende kleuren metselwerk en dakbeëindigingen worden deze volumes verzelfstandigd. Met een spel van ritme van balkons, ramen, banden, daklijsten en een groen-koperkleurig dak voegt het gebouw zich goed in de badplaatsarchitectuur van de omgeving. De massa aan de Gasthuissteeg is 2 lagen hoog en heeft een groene gevel. Aan de noordzijde van het plan wordt de bestaande brandgang dichtgezet en sluit de bebouwing direct op het naastliggend perceel.

Het plan is vooral duurzaam te noemen vanwege het driedubbel grondgebruik. Het bouwblok kent een ondergrondse parkeergarage, een winkellaag op de begane grond met daarboven 42 woningen en een parkeerdek.

De Abraham van Rooijenstraat is een belangrijke ontsluitingsweg. Vandaar dat vooral functies als de inrit van de ondergrondse parkeergarage, de inrit van het parkeerdek op de 1e laag voor de woningen, en de entree van de expeditie hier gemaakt zijn. De Maarten Kruytstraat wordt meer verkeersluw. Hier komen de winkelfuncties te liggen, die via twee duidelijke entrees op de hoeken worden ontsloten. Vanuit de Hoofdstraat en vanuit de Grent zijn deze entrees duidelijk zichtbaar.

Aan de noordzijde bevindt zich de entree van de woningen. Het bestaande laad- en loshof waar zich ook andere woningontsluitingen bevinden krijgt hiermee een kwaliteitsimpuls. De galerijgevel, niet of nauwelijks zichtbaar vanaf de openbare ruimte is als een verandawereld bedacht. Het is een lichte wereld van geschilderd hout.

Aan het begin van de Kruisweg markeert de woonwijk ‘het Gemaalhuis’ de entree van Hoofddorp.
In samenwerking met Timpaan, RROG Stedenbouw en Landschap en IBB is een woningbouwplan gerealiseerd op een plek waar in het verleden kantoren domineerden. De nieuwe woonwijk 'het Gemaalhuis' bevindt zich op loopafstand van het stadshart van Hoofddorp. De woningen zijn in 2020 opgeleverd. Het ontwerp voor 83 woningen zorgt voor een overgang tussen de dorpse lintbebouwing langs de Kruisweg en de grote, stadse schaal die Hoofddorp ambieert. De oorspronkelijke polderverkaveling loopt ter hoogte van de ontwerplocatie dwars op de richting van de rest van de Haarlemmermeer. In het ontwerp is hier een doorgang in het bouwblok gemaakt.

'Het Gemaalhuis' is een rustige woonhof zonder auto’s en een gedeeld gebruik van de openbare ruimte.
De architectuur van de nieuwe woonwijk is robuust en stenig en verwijst naar het verleden. Metselwerkverbanden en rijke detaillering verwijzen naar de stoomgemalen die aan de wieg van Hoofddorp hebben gestaan.De woningen lijken er al langer te staan zonder historiserend te zijn. Het woningaanbod is divers en herkenbaar: er zijn eengezinswoningen, verandawoningen, terraswoningen en appartementen. De appartementen zij als vrij indeelbare lofts ontworpen. De woningen vormen een buurtje op zichzelf.

Fotografie: Rob van Esch

 

Op een driehoekige kavel, waar de historische Vlietweg wijkt van de Vliet, is een compacte woning gerealiseerd. De woning is vooral ontworpen vanuit de beleving van de Vliet. Het basisplan van de woning bestaat uit ruw gemetselde wanden die in en om elkaar grijpen. De grenzen tussen binnen en buiten zijn vervaagd, het water en het landschap zijn een onderdeel van de woning geworden. Je wordt ontvangen in een klein buitenhof met monumentale bomen. Het venster in de tuinmuur geeft een eerste glimp op het water. De tuinmuur volgend, betreed je de hoge entreehal van de woning. Drie treden geven toegang tot de hoger gelegen woonkamer. De woonkamer heeft een panoramisch uitzicht over het water en ligt beschut naar de weg. In de volledig geopende stand van de vouwpui loopt de vloer van de woonkamer door naar buiten en wordt deze verlengd tot aan de Vliet. Tussen de woonkamer en keuken bevindt zich de trap naar de verdieping. Deze heeft uitkragende treden en een glazen balustrade. Eenmaal boven is er in drie richtingen uitzicht over het water en de met mos-sedum begroeide platte daken.

Dit project is genomineerd voor de Leidse architectuurprijs en de Reynaers projectprijs.